Jak dbać o szkliwo zębów, by go nie niszczyć?
Szkliwo to wierzchnia warstwa zęba, która stanowi najtwardszy element ludzkiego ciała. Pomimo takich właściwości, może ono ulegać nieodwracalnemu zniszczeniu, które będzie miało wpływ na zdrowie zębów i całego organizmu. Jak zatem dbać o szkliwo, aby zapobiec jego demineralizacji i powstawaniu ubytków? Czy domowymi sposobami możemy zapewnić sobie zdrowe szkliwo?
Czym jest szkliwo?
Szkliwo składa się ze składników nieorganicznych, organicznych i wody. W 98% jest to fosforan wapnia, dlatego też jest ono tak twarde. Niestety, jednocześnie szkliwo to tkanka, która nie odnawia się samodzielnie i nie można jej zregenerować. Jedynym sposobem na uzupełnienie już powstałych ubytków w szkliwie, są zabiegi przeprowadzane w gabinecie stomatologicznym.
Głównym zadaniem szkliwa jest ochrona zębów przed działaniem czynników zewnętrznych, a także przed próchnicą. Szkliwo, dzięki swojej twardej postaci, zapobiega mechanicznemu ścieraniu się zębów podczas żucia i gryzienia. Chroni je również przed bakteriami, czynnikami termicznymi (gorące i zimne napoje) i chemicznymi (kwasy).
Warto pamiętać, że szkliwo, pomimo swojej twardej struktury, jest narażone na uszkodzenia, które co więcej nie są odwracalne. Takie zniszczone szkliwo zwiększa podatność na próchnicę i działanie bakterii. Może dodatkowo wpływać na wystąpienie nadwrażliwości zębów, czyli bólu wywołanego kontaktem zębów z ciepłymi i zimnymi pokarmami.
Szkliwo – co działa negatywnie?
Często nie zdajemy sobie sprawy, że sami niszczymy nasze szkliwo każdego dnia. To nasze codzienne nawyki sprawiają, że w szkliwie pojawiają się ubytki, a w konsekwencji – dolegliwości zdrowotne. To, co pijemy i jemy, a także jak pijemy i jemy ma ogromny wpływ na kondycję szkliwa. Największymi wrogami naszych zębów są: cukier i kwasy, które w obecnych czasach tak często występują w żywności. Jeśli po spożyciu słodkich i kwaśnych pokarmów lub napojów nie zachowamy odpowiedniej higieny, możemy być pewni, że demineralizacja szkliwa spotka i nas.
Na niszczenie szkliwa ma wpływ jeszcze kilka czynników, z którymi możemy spotkać się każdego dnia:
- nieprawidłowe mycie zębów, z użyciem szczotki o zbyt twardym włosiu
- mycie zębów zaraz po zjedzeniu kwaśnych pokarmów (np. cytrusy)
- bruksizm – zgrzytanie zębami powodujące ścieranie się szkliwa
- wymioty lub refluks żołądkowo-przełykowy
- obecność płytki nazębnej
Tym samym, to połączenie niewłaściwej higieny jamy ustnej oraz nadmierne spożywanie kwaśnych i słodkich produktów może doprowadzić do demineralizacji i uszkodzenia szkliwa zębów.
Osoby, którym zależy na zdrowiu zębów i szkliwa powinny unikać:
- alkoholu
- miodu i słodyczy
- pokarmów i napojów słodzonych
- pokarmów i napojów kwaśnych
- produktów kleistych, które na długo pozostają w jamie ustnej
Nie musimy od razu w pełni żegnać się z tymi produktami. Wystarczy, że ograniczymy ich ilość i dodatkowo zadbamy o odpowiednią higienę jamy ustnej, a ryzyko zniszczenia szkliwa znacznie zmaleje. Warto również pamiętać o regularnych wizytach u dentysty.
Uszkodzone szkliwo – jakie są objawy?
W wyniku demineralizacji szkliwo zęba staje się kruche, a tym samym bardziej podatne na wszelkie uszkodzenia. Jeśli wystąpi u nas demineralizacja szkliwa, zauważymy u siebie następujące objawy: pęknięcia i uszkodzenia zębów, żółte zabarwienie zębów, nadwrażliwość zębów, nieregularne krawędzie zębów. W późniejszych etapach demineralizacji zmiany są widoczne nawet gołym okiem. Szkliwo, w wyniku dalszej degradacji, staje się porowate, więc na powierzchni zębów zauważymy zagłębienia. Pogłębiające się zmiany mogą doprowadzić nawet do obumarcia zęba.
Jak zapobiegać demineralizacji szkliwa?
Aby cieszyć się zdrowym szkliwem przed długi czas, powinniśmy kierować się kilkoma prostymi zasadami. Przede wszystkim, należy zredukować ilość spożywanych kwaśnych i słodkich napojów oraz pokarmów. Warto wprowadzić do diety potrawy neutralne dla zębów (mleko, sery, woda niegazowana, ziemniaki, jaja). Po posiłku można żuć gumę bez cukru, która zwiększa produkcję śliny. Dodatkowo, nie należy szczotkować zębów zaraz po zjedzeniu kwaśnych potraw. Gdy tylko pojawią się pierwsze objawy nadwrażliwości, warto stosować preparaty stworzone specjalne dla zębów nadwrażliwych.
Niezbędne będą również wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym, podczas których możemy skonsultować przyczyny powstawania erozji szkliwa, a także przeprowadzić zabiegi wzmacniające, z wykorzystaniem preparatów zawierających fluor.